جداسازی و شناسایی باکتری های مولد آنزیم کیتیناز از ناحیه جنوبی دریای خزر

محیط های آبی حدود %71 سطح زمین را به خود اختصاص داده اند و به عنوان منبع عظیمی از آنزیم های مفید، تاکنون ناشناخته باقی مانده اند. در این میان آنزیم کیتیناز به علت کاربردهای وسیع آن در پزشکی، بیوتکنولوژی، کشاورزی، مدیریت پسماند و حشره کش های زیستی توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. در این پژوهش به منظور جداسازی باکتری های مولد آنزیم کیتیناز از دریای خزر، نمونه گیری از سه عمق 0/5، 15 و 30 متر دریای خزر و از چهار منطقه بهشهر، بابلسر، تنکابن و نوشهر انجام شد. پس از تهیه رقت های مناسب و کشت نمونه ها بر روی محیط های کشت مختلف، حدود 300 جدایه به دست آمد که تنها 9 جدایه قادر به تشکیل هاله در محیط انتخابی حاوی کیتین کلوئیدی بودند. با انجام تست کمی دو سویه dc و kp6 با تولید بیشتر، به منظور بهینه سازی انتخاب شدند.در بهینه سازی تک متغیر تاثیر فاکتورهای %nacl، منابع کربن و نیتروژن مختلف، درصد کیتین، ph، مقدار تلقیح، دما و یون های فلزی مختلف، بر رشد سویه و تولید آنزیم مورد سنجش قرار گرفت. تولید سویه dc از 0/023 واحد آنزیمی به 0/084 و سویه kp6 از 0/028 به 0/106واحد آنزیمی افزایش یافت. برای بررسی اثر برهمکنش فاکتورها بر تولید آنزیم ، چهار فاکتور nacl، کیتین، دما و ph با روش طراحی سطح پاسخ مورد بررسی قرار گرفتند که طی آن فعالیت آنزیمی سویه dc از 0/084 به 0/215 واحد آنزیمی و سویه kp6 از 0/106 به 0/148 واحد آنزیمی افزایش یافت. خالص سازی نسبی آنزیم با آمونیوم سولفات انجام و اثر دما، ph و یون های فلزی بر فعالیت آنزیم مورد بررسی قرار گرفت. بهینه دما و ph برای آنزیم جدا شده از سویه dc و kp6 به ترتیب شامل::˚c 40، 9 و:˚c 30، 9 بود. در میان یون های فلزی ca2+، mg2+، zn2+، mn2+، na+ و edta، فقط یون na+ در سویه dc اثر مثبتی را بر فعالیت آنزیم نشان داد. در پایان سویه های تولید کننده آنزیم کیتیناز، با استفاده از تکثیر و تعیین توالی ژن 16s rrna شناسایی شدند. سویه dc بیشترین شباهت (%99/1) را با pseudoalteromonas lipolitica و سویه kp6 بیشترین شباهت را (%98/3) با rheinheimera nanhaiensis نشان دادند.